Ամիսներ առաջ ԱՄՆ-ում կայացավ Պլաստիկ վիրաբույժների ամերիկյան ասոցիացիայի (AAPS) տարեկան համաժողովը, որին ասոցիացիայի նախագահի հրավերով մասնակցություն ունեցան նաև «Ավանգարդ» ԲԿ-ի հիմնադիր տնօրեն Գագիկ Ստամբոլցյանը, վիրաբույժ Հովհաննես Ստամբոլցյանը և անեսթեզիոլոգ Արմինե Խառատյանը:
Համաժողովն այս տարի առանձնացավ նրանով, որ AAPS-ի նախագահը` ազգությամբ հայ Ստեֆան Արյանը, իր ելույթի առաջին մասը նվիրեց Հայաստանի` մասնավորապես «Ավանգարդ» ԲԿ-ի հետ իր համագործակցությանն ու իրականացված նախաձեռնություններին:
Այս ամենի մասին առավել մանրամասն Doctors.am-ի հետ զրույցում պատմեց պլաստիկ վիրաբույժ, «Ավանգարդ» պլաստիկ-ռեգեներատիվ վիրաբուժության կլինիկայի հիմնադիր-տնօրեն Գագիկ Ստամբոլցյանը:
Պրն. Ստամբոլցյան, ինչպե՞ս է սկիզբ առել Ձեր և Ստեֆան Արյանի համագործակցությունը:
Ամեն բան սկսեց 1988 թվականից, երբ ավերիչ երկրաշարժից հետո Ստեֆան Արյանը, Յեյլի համալսարանի անեսթեզիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ՝ Փոլ Բարաշի հետ ժամանեց Հայաստան՝ տուժածներին բուժօգնություն ցույց տալու նպատակով:
Քանի որ այդ տարիներին հիվանդանոցային պայմանները բավարար չէին բուժօգնությունը պատշաճ կերպով իրականացնելու համար, միտք առաջացավ Երևանում ստեղծել պլաստիկ և վերականգնողական վիրաբուժության մասնագիտացված կենտրոն:
Այսպիսով, հայկական բարեգործական ընդհանուր միության հովանավորությամբ կյանքի կոչվեց այդ ծրագիրը, որը նաև ներառում էր հայ բժիշկների վերապատրաստում և ուսուցում ԱՄՆ-ի Յեյլ համալսարանում. Այդ բժիշկների թվում էինք նաև ես և մեր կենտրոնի անեսթեզիոլոգիայի բաժնի վարիչ Արմինե Խառատյանը:
Մենք մեկնեցինք ԱՄՆ վերապատրաստվելու և մեր վերադարձից հետո` 1991 թ. Երևանում բացվեց Պլաստիկ-վերականգնողական վիրաբուժության կենտրոնը՝ համալրված անհրաժեշտ տեխնիկայով, իսկ բժիշկներն՝ անհրաժեշտ գիտելիքներով: Հիմքում ունենալով այդ կենտրոնի փորձը, աշխատանքային մեթոդներն ու գործելաոճը` ես, տարիներ անց, հիմնադրեցի «Ավանգարդ» պլաստիկ ռեգեներատիվ վիրաբուժության կենտրոնը:
«Ավանգարդ» բժշկական կենտրոնն, այսպիսով, կարելի՞ է համարել դեռևս 1991 թվականին հիմնադրված կլինիկայի տրամաբանական շարունակություն:
Անշուշտ: Կլինիկան սկզբում բացվեց Միքայելյան վիրաբուժության ինստիտուտում, այնուհետ գործեց տարբեր բժշկական կենտրոններում և արդեն 3 տարի այն ունի առանձին կլինիկայի կարգավիճակ, որի հետ, համաձակ կարող եմ ասել, կապում են այս ոլորտի նորամուծություններն ու նորարական տեխնոլոգիաները:
Ո՞րն է եղել կլինիկայի ամենամեծ ձեռքերումն այս տարիների ընթացքում:
Շնորհիվ մեր սերտ կապերի ԱՄՆ պլաստիկ վիրաբույժների հետ, «Ավանգարդ» ԲԿ-ն մշտապես կանգնած է համաշխարհային նորությունների ակունքին` ոչ միայն հետ չմնալով ժամանակակից վիրաբուժության մեջ կիրառվող նորամուծություններից, այլ նաև հաջողությամբ ներդնելով դրանք և իրագործելով ՀՀ-ում: Վերջին և ամենալուրջ ձեռքերումներից եմ համարում աշխարհում դեռևս նորություն համարվող ռեգեներատիվ պլաստիկ վիրաբուժության ներմուծումը Հայաստան, որը մեր կենտրոնում գործում է 2013 թվականից: Այժմ այն հաջողությամբ կիրառում ենք և՛ ռեկոնստրուկտիվ, և՛ էսթետիկ վիրաբուժության մեջ:
Ինչո՞վ է կարևորվում պլաստիկ վիրաբուժության այս նոր ճյուղի ներդրումը Հայաստանում:
Նախ ասեմ, որ ռեգեներատիվ բժշկությունը համարվում է բժշկության ապագան: Այն ակտիվ զարգանում է ողջ քաղաքակիրթ աշխարհում` օրեցօր ընդլայնելով բժշկության մեջ իր կիրառման ոլորտները: Հայաստանը ևս ետ չի մնում զարգացման միտումներից:
Այս մեթոդը մեզ հնարավորություն է տալիս պացիենտի սեփական ռոսուրսների (ճարպի) ակտիվացման շնորհիվ վերջինիս մոտ շտկել հիվանդագին վիճակների կամ հյուսվածքների վնասման հետևանքով առաջացած փոփոխությունները` վերականգնելով կամ բարելավելով հյուսվածքի ֆունկցիան:
Այս նոր մեթոդի օգնությամբ այժմ արդեն հնարավոր է առանց կտրվածքների իրականացնել տասնյակ վիրահատություններ, ինչպես օրինակ դեմքի, պարանոցի և ձեռքերի երիտասարդացում, մարմնի տարբեր դեֆեկտների ուղղում (կոնտուրային պլաստիկա),հետայրվածքային, հետվնասվածքային սպիների պլաստիկա, քրոնիկ վերքերի բուժում (ներառյալ պոստտրոմբոֆլեբիտային և դիաբետիկ) կրծքագեղձերի, հետույքի մեծացում,ռադիացիոն վերքերի բուժում (ի դեպ մեթոդը հանդիսանում է այս վերքերի բուժման հայտնի միակ եղանակը):
Ի՞նչ նորություններ են սպասվում առաջիկայում Ձեր կենտրոնի այցելուներին:
Շուտով Պալմա-դե-Մայորկայում տեղի կունենա գիտաժողով, որի հիմնական նպատակն է մանրամասն կերպով ներկայացնել ռեգեներատիվ վիրաբուժության դերն արդեն ոսկրա-մկանային հիվանդությունների բուժման գործում՝ օսթեոարթրիտներ, մկանային տարբեր խնդիրներ, սպորտային վնասվածնքներ և այլն: Ես նույնպես հրավիրված եմ գիտաժողովին, և անպայման մասնակցելու եմ: Գիտաժողովից հետո կկարողանանք արդեն ներդնել վիրաբուժության այս տեսակը ևս, մանավանդ, որ այս ամենի իրականացման համար տեխնիկական պայմաններն արդեն ապահովված են «Ավանգարդ» բժշկական կենտրոնում:
Այս մեթոդով վիրահատությունների իրականացման համար կենտրոնում օգտագործվում է ամերիկյան նորագույն GID տեխնոլոգիան: