Վաղ մանկական հասակը երեխայի աճի, զարգացման, առողջության և վարքագծի ձևավորման ամենավճռորոշ շրջանն է։ Հենց այս ժամանակահատվածում է առավել կարևոր երեխայի բարենպաստ սնուցումը՝ առողջության հնարավորինս լավ ցուցանիշների հասնելու համար։ Առողջությունը ներառում է ոչ միայն աճն ու զարգացումը, այլև հիվանդություններին դիմադրելու և ապաքինվելու ունակությունը։

Մինչև հինգ տարեկան երեխաների մեկ երրորդից ավելին թերսնվում է և այդ պատճառով կամ անբավարար հասակ ունի, և/կամ քաշ, կամ վիտամին A-ի, երկաթի ու այլ միկրոնուտրիենտների անբավարարություն: Թերսնուցումը բարձրացնում է հիվանդացությունն ու մահացությունը և, ԱՀԿ-ի տվյալներով, աշխարհում տարեկան մոտ 10 միլիոն մինչև հինգ տարեկան երեխաների մեկ երրոդի մահացության ուղղակի կամ անուղղակի պատճառ է դառնում: Եթե բոլոր երեխաները բացառապես կրծքով կերակրվեին ծննդյան պահից մինչև վեց ամսականը լրանալը, աշխարհում տարեկան 1,3 մլն կյանքեր կփրկվեին, իսկ միլիոնավոր երեխաներ ավելի առողջ կլինեին: Վաղ մանկական հասակում անբավարար սնուցումը հանգեցնում է աճի և զարգացման երկարատև խանգարման: Ապացուցված է, որ կյանքի առաջին երկու տարիների թերսնուցումը հանգեցնում է ոչ միայն չափահաս տարիքում իր պոտենցիալի համեմատ մի քանի սմ-ով ավելի ցածր հասակ ունանալուն, այլև մտավոր զարգացման համեմատաբար ցածր մակարդակին և ֆիզիկական աշխատանք կատարելու նվազ ունակություններին: Աղջիկների թերսնուցումը ազդում է նաև նրանց վերարտադրողական ֆունկցիայի վրա` մեծացնելով ծննդյան փոքր քաշով նորածին ունենալու և բարդացած ծննդաբերության վտանգը:

Ընդհանուր առմամբ, մեծ թվով երեխաների թերսնուցումը բացասաբար է անդրադառնում ազգի համընդհանուր զարգացմանը: Ոչ ճիշտ սնուցումը կարոդ է հանգեցնել նաև մանկական գիրության, որը հետզհետե ավելի լուրջ հասարակական առողջապահության խնդիր է դառնում մի շարք երկրներում, այդ թվում նաև Հայաստանում: Ապացուցված է, որ ապրելակերպի վերաբերյալ կարևորագույն ընտրությունները, որոնցով պայմանավորված են հետագա ողջ կյանքի առողջական ռիսկերը, անհատը կատարում է մանկության և դեռահասության շրջանում, այդ պատճառով խիստ կարևոր է, որ երեխաները վաղ մանկական հասակից բալանսավորված օրաբաժին ունենան: Առողջ սնունդ ընտրելու վարքագծի ու ֆիզիկական ակտիվության խրախուսումը ինչպես թերսնուցումից, այնպես էլ գիրության ներկայիս էպիդեմիայից պաշտպանվելու լավագույն միջոցներն են:

 

"Ուսումնական ձեռնարկ ընդհանուր բժշկության ֆակուլտետի ուսանողների համար"` պրոֆեսոր Ա.Ս. Բաբլոյանի,   դոցենտ Ն.Գ. Բաղդասարյանի խմբագրությամբ, տեքստի հեղինակ Ս.Ա. Հարությունյան

 

Նյութի էլեկտրոնային սկզբնաղբյուր` Doctors.am