Վերջերս Ամերիկայի սննդաբանների ասոցիացիան հրապարակեց այն սննդամթերքի ցանկը, որը բարերար ազդեցություն կարող է ունենալ մարդու օրգանիզմի վրա` գրիպի համաճարակի ամենաթեժ շրջանում։ Այդ ցանկի մեջ են սև հաղարջը, ոչ ճարպոտ խոզի միսը, թուրինջը, բրյուսելյան կաղամբը, յոգուրտը, կարտոֆիլը, կոպիտ մշակման ցորենից պատրաստված մակարոնեղենը և ընկույզը։ Հետաքրքիր է իմանալ նաև, թե ինչպիսին են սննդաբանների խորհուրդները նման «հակագրիպային» սննդատեսակների կիրառման վերաբերյալ։ Այս հարցին պատասխանում է Լ.Ի.Մեդվեդևի անվան հիգիենայի և տոքսիկոլոգիայի ինստիտուտի սննդաբանության և կլինիկական հետազոտությունների բաժնի վարիչ, բժշկական գիտությունների դոկտոր Պյոտոր Ալեքսանդրովիչ Կարպենկոն։

- Կարգավորված սնունդը գրիպի դեմ պայքարելու ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկն է։ Առաջին հերթին պետք է մտածել օրգանիզմի դիմադրողականությունը բարձրացնելու մասին, ինչին լավագույնս նպաստում է հակաօքսիդանտային հատկություններով օժտված սննդամթերքը։ Խոսքը գնում է այն սննդատեսակների մասին, որոնք պարունակում են վիտամին C, ինչպես նաև «սելեն» կոչվող հանքանյութը։ Սրանցով հարուստ են հում, ջերմամշակման չենթարկված բանջարեղենն ու մրգերը: Նշված սննդամթերքից անհրաժեշտ է ընդունել օրական 500-600 գր.։ Ամենևին էլ ճիշտ չէ մտածել, որ նշված որակի և քանակի սննդամթերքը հասու է միայն հարուստներին։ Ասենք` թթու դրած կաղամբը կամ բազուկի ու գազարի աղցաններն իրենց սննդակարգում կարող են օգտագործել բոլորը։ Լավ կլինի, եթե յուրաքանչյուր մարդու մեկ օրվա սննդաբաժնի մեջ ներառվի գոնե միջին չափի երկու խնձոր։ Միսն օժտված չէ հակաօքսիդանտային հատկություններով, բայց փոխարենը` հագեցած է սպիտակուցներով, որոնք հիմք են հանդիսանում օրգանիզմում իմունային համադրիչների գոյացման համար։ Հետևաբար, խորհուրդ է տրվում օրվա սննդաբաժնի մեջ ներառել նաև մոտ 70 գր սպիտակուց (ճշտենք, որ 100 գր մսի մեջ կա 17-18 գր սպիտակուց, նույնը վերաբերում է նաև ձկանը)։ Ցանկալի կլիներ նախապատվությունը տալ ձկանը, ծովաձկներին և, ընդհանրապես, ծովամթերքին, որը հարուստ է յոդով։

Ճիշտ սննդակարգը ենթադրում է, որ այն պետք է անհրաժեշտաբար հագեցած լինի` օրական ոչ պակաս, քան 2,5լ հեղուկով։ Ընդ որում, հեղուկը կարելի է ընդունել տարբեր վիճակներով. լավ որակի սեղանի ջուր, թեյի տեսակներ (ընդ որում, նախապատվությունը պետք է տալ կանաչ թեյին), հյութեր (հանքային ջրով նոսրացրած վիճակում)։

Քնելուց մեկ ժամ առաջ ցանկալի է ընդունել ոչ քաղցր յոգուրտ, կեֆիր կամ մածուն։ Վերջիններս նպաստում են աղիների մանրէամիջավայրի (միկրոֆլորայի) բարելավմանը։ Մեծամասամբ աղիքային միկրոֆլորայի հավասարակշռությունը մարդկանց մոտ խաթարված է, որը օրգանիզմի դիմադրողականության անկման պատճառ է դառնում։ Արդյունքում օրգանիզմը չի կարողանում պայքարել տարաբնույթ հարուցիչների դեմ։

Առողջ սննդակարգի պարագայում շատ կարևոր է օրվա սննդի ընդունման ճիշտ բաշխումը։ Խորհուրդ է տրվում սնվել օրական նվազագույնը չորս անգամ։ Սխալ է առավոտյան, հապճեպ` «ոտքի վրա» մի բան կուլ տալ, իսկ երեկոյան` ծանրաբեռնել ստամոքսը։

Սթրեսները, հոգեհուզական լարվածությունը, սենյակի օդի աղտոտվածությունը և, ընդհանրապես, ոչ բարվոք էկոլոգիական միջավայրը նույնպես կարող են բացասական ազդեցություն ունենալ օրգանիզմի վրա` այն դարձնելով խոցելի տարբեր հարուցիչների և, մանավանդ, գրիպի հարուցիչի հանդեպ։ Այս հանգամանքը ևս պետք չէ անտեսել։ Իսկ եթե մարդն, այնուամենայնիվ, հիվանդացել է գրիպով` ցանկալի կլինի առաջիկա 4-5 օրերի ընթացքում չծանրաբեռնել օրգանիզմը գերհագեցած կերակրատեսակներով։ Օրգանիզմի ինտոքսիկացիայի նվազեցման համար անհրաժեշտ են սննդի այնպիսի տեսակներ, որոնք նպաստում են երիկամների, լեղապարկի և աղիների արտաթորման գործառույթի բարելավմանը և բնականոն գործունեության վերականգնմանը։ Առաջին հերթին խորհուրդ է տրվում մեծ քանակությամբ հեղուկ օգտագործել (օրական մինչև 3լ)։ Բարերար ներգործություն ունեն նաև թարմ միրգն ու բանջարեղենը։ Հիվանդության ընթացքում սնունդը պետք է ընդունել քիչ քանակով` օրվա մեջ 5-6 անգամ (յուրաքանչյուր սննդաքանակը պետք է 300 գր-ից ոչ ավելի լինի)։

Չափից շատ ընդունված սնունդը օրգանիզմի կողմից դժվար է յուրացվում, քանի որ մարսողական համակարգի ֆերմենտազատիչ ակտիվությունը հիվանդի մոտ նվազում է։ Աղիների աշխատանքը բարելավելու նպատակով տեղին է օգտագործել թեփահաց, կաղամբ, դդմիկ, գազար, դդում և կարտոֆիլ։

Հայտնի է, որ վիտամին C-ն ամրապնդում է արյունատար անոթների պատերը։ Հետևաբար օգտակար է այս վիտամինով հագեցած մթերքը` մասուրը, սև հաղարջը և կիտրոնը։

Վիտամին A-ն և կարոտինը նպաստում են շնչուղիների վերնահյուսվածքի (էպիթելային հյուսվածքի) վերականգնմանը, որը խաթարվում է ջերմելու դեպքում։ Այս վիճակում անհրաժեշտ է ընդունել վիտամին A-ով և կարոտինով հագեցած սննդատեսակներ` գազար, նարինջ, մաղադանոս, ծիրանի չիր և չիչխան։ Օրգանիզմի ապաքինման ընթացքում նշված սննդամթերքին կարելի է հավելել նաև կենդանական ծագման սնունդ` տավարի լյարդ, ձողաձկան լյարդ, սերուցքային կարագ, կաթնասերուցք, ոչ յուղալի պանիր, ձու, թթվասեր և կաթնաշոռ։ Սննդակարգից անհրաժեշտ է բացառել տապակած, ճարպոտ, աղի և սուր համ ունեցող կերակրատեսակները։ Կերակուրը պետք է լինի չափավոր ջերմաստիճանի` ոչ շատ տաք, ոչ շատ սառը։

ՀՀ - Ամսագիր ''Ֆարմացևտ պրակտիկ''
Med-practic.com


Կալորիականության հաշվիչը կօգնի պարզել` որքան կալորիա եք ընդունել օրվա ընթացքում: