ֆիլոգենեզ (հունարեն ֆիլո նշանակում է ցեղ, ազգություն, իսկ գենեզիս - ծգում, զարգացում), որն, ինչպես գիտեք, ընդգրկում է էվոլյուցիայի միլիոնավոր տարիներ։

 


Ֆիլոգենեզը,    կենդանական որևէ տեսակի էվոլյուցիան է, հետնաբար տվյալ կենդանական տեսակը կազմող անհատների համար առանձնահատուկն այն է, որ նրանք սերունդ ստեղծելու (բազմանալու) ընդունակումթյուն ունեն։ Այս կամ այն տեսակին պատկանող բոլոր կենդանիները նշանակվում են երկու բառից կազմված լատիներեն անուններով։

 

Մարդը նույնպես կենսաբանական անուն ունի, կոչվում է հոմո սապիենս (  բանական մարդ), որտեղ հոմոն ցեղի (սեռի) անունն է, իսկ սապիենսը տեսակի հատկանիշը։  Փաստերի հիման վրա կենսաբանները հանգել են այն ենթադրության, որ օնթոգենեզը (անհատական զարգացումը) ֆիլոգենեզի (տեսակի զարգացման) կրճատ կրկնությունն է և ձևակերպեցին այսպես կոչված բիոգենետիկական օրենքը։

 


Գիտնականները ապացուցել են, որ էվոլյուցիոն զարգացման ընթացքում հոգեկանը ունի շրջապատող աշխարհը արտացոլող տարբեր առանձնահատկություններ՝ կապված կենդանի էակի նյարդային համակարգի կառուցվածքի հետ։

 


Երկրորդ պատմությունը անհամեմատ ավելի կարճ է և ցույց է տալիս այս կամ այն կենդանի էակի (և մարդու) հոգեկանի զարգացումը ծնված օրվանից մինչև կյանքի վերջը։

Դա անվանում են օնթոգենեզ կամ անհատական զարգացում (հունարեն օնթո նշանակում է գոյություն ունեցող, իսկ գենեզիս - ծագում):

Այլ կերպ ասած, ֆիլոգենեզը և օնթոգենեզը հոգեկանի զարգացման երկու հիմնական փուլերն են։