ՓՄԴ-ը հեմոդինամիկ փոփոխություններ առաջացնող ամենատարածված ՍԲԱ-ն է: Այն կարող է տեղակայվել միջնապատի յուրաքանչյուր հատվածում, թե՛ մեմբրանային միջնապատի շրջակայքում , թե՛ մկանային միջնապատի տարբեր մասերում: Ավելի հաճախ հանդիպում է միայնակ դեֆեկտ, իսկ երբեմն` երկու և ավելի (“շվեցարական պանրի” տիպի): ՓՄԴ-ի հեմոդինամիկ նշանակությունը գլխավորապես պայմանավորվում է դեֆեկտի չափերով: Մեծ դեֆեկտները իրենց ֆիզիկական բնութագրերից ելնելով կոչվում են ոչ ռեստրիկտիվ, երբ անցքի տրամագիծը այնքան մեծ է, որ ճնշումները երկու փորոքներում հավասարվում են: Ոչ ռեստրիկտիվ ՓՄԴ-ով երեխայի ծնունդից հետո որոշ ժամանակ շունտը դեռևս փոքր է` պայմանավորված հետծննդյան վաղ շրջանում պահպանվող բարձր թոքային դիմադրողությամբ: Կյանքի առաջին ամսվա ընթացքում թոքային անոթներում դիմադրությունը ընկնում է, մեծանում է արյան ձախից աջ շունտը և , հաճախ, արդեն իսկ երկրորդ ամսվա ընթացքում ի հայտ են գալիս սրտային անբավարարության նշաններ: Հիվանդի մեկ տարեկանը լրանալուց հետո մեծ է նաև թոքային հիպերտենզիայի զարգացման հավանականությունը: Չբուժած արատի դեպքում կարող է առաջանալ այսպես կոչված Էյզենմենգերի համախտանիշ, երբ թոքային հիպերտենզիայի զարգացման հետ արյան ձախից աջ հոսքը փոքրանում է, վերանում (համապատասխանաբար նույնպես նվազում, իսկ հետո էլ՝ վերանում է շունտի սիստոլիկ աղմուկը) և վերջապես փոխում է իր ուղղությունը` վերածվելով աջից ձախ շունտի: Ժամանակի հետ անգամ կարող է նկատվել ցիանոզ` կապույտ տիպի արատներին բնորոշ բոլոր հետևանքներով: Այս անդարձելի փոփոխություններից խուսափելու համար անհրաժեշտ է արատի վիրահատական շտկում: Հաճախ այն պետք է լինում իրականացնել կրծքի հասակում, հատկապես, եթե արատը ընթանում է դեղորայքային բուժմանը չենթարկվող սրտային անբավարարության արտահայտված կլինիկական պատկերով։
Փոքր տրամագծով ՓՄԴ-ները հոսքի նկատմամբ այն աստիճան մեծ դիմադրություն են առաջացնում, որ թույլ չեն տալիս ձախ փորոքի բարձր ճնշումը փոխանցվի աջ փորոք, ու կոչվում են ռեստրիկտիվ։ Դրանք, սովորաբար, սրտային անբավարարություն ու թոքային հիպերտենզիա չեն առաջացնում, և կլինիկական նշանակությունը առավելապես պայմանավորվում է ինֆեկցիոն էնդոկարդիտի առաջացման վտանգով։ Ռեստրիկտիվ ՓՄԴ-ների նկատելի մասը (ըստ տարբեր հեղինակների`30-50%-ը) կյանքի առաջին մի քանի տարիներում ինքնուրույն փակվում են։ Հեմոդինամիկական տեսակետից աննշան փոքր ՓՄԴ-ների վիրահատական վերացումը բժշկական ցուցումների առումով արդարացված չէ։
Ռեստրիկտիվ ՓՄԴ-ներին բնորոշ է կոպիտ պանսիստոլիկ աղմուկը, կրծոսկրի ձախ եզրով։ Ոչ ռեստրիկտիվ ՓՄԴ-ի դեպքում սովորաբար լսվում է նվազ կոպտության ու փչող բնույթի սիստոլիկ աղմուկ, ինչպես նաև բնորոշ է թոքային հիպերտենզիայի առկայությունը մատնանշող երկրորդ տոնի շեշտավորումը թոքային զարկերակի լսման կետում։ Միտրալ օղով դեպի ձախ փորոք արյան մեծ հոսքը կարող է գագաթում դիաստոլիկ աղմուկի առաջացման պատճառ լինել։
Էլեկտրոնային նյութի սկզբնաղբյուրը
Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարան
