Թեփատու (կամ գունափոփոխ) որքին (pityriasis versicolor): Հարուցիչն է Pityrosporum orbiculare սնկիկը։ Տեղակայվում է գերազանցապես կրծքի և մեջքի, հազվադեպ՝ պարանոցի, որովայնի, ուսերի արտաքին մակերեսի, գլխի մազածածկ մասի մաշկի վրա։ Բնորոշվում է մաշկի վրա թեփոտվող բծերի առաջացումով շագանակագույնի տարբեր նրբերանգներով։ Բծերն իրենց առաջացման ժամանակ ունենում են գնդասեղի գլխիկի մեծություն և տեղադրվում են մազապարկերի մուտքի շուրջը։ Հետագայում նրանք աճում են և, միաձուլվելով, գոյացնում զգալի մեծության անհարթ, ծոպավոր եզրերով բծեր։ Սուբյեկտիվ խանգարումները բացակայում են, միայն երբեմն հիվանդները նշում են թեթև քորի զգացում։
Հիվանդությունը կարող է տևել ամիսներ ու տարիներ։ Առողջանալուց հետո շատ անգամ դիտվում են կրկնումներ։ Արևի ճառագայթների ազդեցության տակ տեղի է ունենում արագ առողջացում, ընդ որում ցանավորման տեղերում մաշկը չի մգանում և հայտնաբերվում են սպիտակ բծեր (պսևդոլեյկոդերմա)։ Թեփատու որքինի զարգացման համար պահանջվում են, ըստ երևույթին, հատուկ նախատրամադրող պայմաններ, որոնցից մեկն է մաշկի բարձրացած խոնավությունը (քրտնոտությունը)։ Հյուսվածաախտաբանորեն հայտնաբերվում է եղջերային շերտի փրխրունություն, որի մեջ գտնում են մեծ քանակությամբ սնկային տարրեր։ Բորբոքս՚յին երևույթները բացակայում են։
Ախտորոշումը դժվարություններ չի ներկայացնում։ Ոչ պարզ դեպքերում (երբ հաճախակի լվացվելու հետևանքով բծերը լինում են թույլ արտահայտված) խորհուրդ է տրվում մաշկի ախտահարված տեղամասերին քսել յոդի կամ անիլինային ներկի լուծույթ, շնորհիվ եղջերաշերտի փխրունության թեփատու որքինի բծերը ներկվում են ավելի ինտենսիվ, քան առողջ մաշկը։ Գլխի մազածածկ մասի վրա գտնվող ախտահարման օջախները հայտնաբերելու համար կարելի է օգտվել լյոլմինեսցենտային մեթոդից։ Լույսի աղբյուր է ծառայում սնդիկ-կվարցային լապտերը, որի ճառագայթները անցնում են Վուդի ֆիլտրի միջով (ապակի ներծծված նիկելի աղերով)։ Հետազոտությունը կատարվում է մթնեցված սենյակում։ Թեփատու որքինի բծերը տալիս են կարմրադեղին կամ գորշ լուսավորում։ ճառագայթման ազդեցության տակ գոյացած սպիտակ բծերը կարող են առիթ տալ կասկածելու սիֆիլիսային լեյկոդերմայի մասին։ Վերջինից նրանք տարբերվում են իրենց տեղակայումով և անկանոն, ծոպավոր գծագրությամբ։
Բուժումը։ Նշանակում են թեփազերծող և հակապարազիտային միջոցներ։ Աննշան տարածվածության ղեսլքում ցուցված է բծերի վրա յոդի 2 %-անոց սպիրտային լուծույթիդ նիտրոֆունգինի քսումը, մեծ տարածվածության դեպքում՝ կանաչ օճառի, 10-15 %-անոց ծծմբային օծանելիքի ամենօրյա շփումներ։ Լավ արդյունք է տալիս օծանելիքը, որը պարունակում է 10 %-անոց ծծումբ, սալիցիլաթթու և կանաչ օճառ։ Խորհուրդ է տրվում նաև բուժում ըստ Դեմյանովիչի մեթոդի՝ նատրիումի թիոսուլֆատի 60 %-անոց լուծույթով և աղաթթվի 6 %-անոց լուծույթով։ Բուժման ավարտից հետո, կրկնումից խուսափելու համար, անհրաժեշտ է մի քանի շաբաթվա ընթացքում օրը 1 անգամ շփել մաշկի ախտահարված տեղամասերը 2%-անոց սալիցիլային սպիրտով կամ AC. hydrochlorici diluti 5%-անոց լուծույթով։
Էրիթրազմա (erythrasma): Հիվանդության հարուցիչն է Nocardia minutissima կոչված սնկիկը։ Վերջին ժամանակներս մի շարք հեղինակներ էրիթրազմայի հարուցիչը ղասում են կորինեբակտերիաների, իսկ հիվանդությունը՝ պսևդոմիկոզների շարքին։ Դիտվում է չափահասների մոտ, ավելի հաճախ՝ տղամարդկանց, չափազանց հազվադեպ՝ երեխաների մոտ։ Տեղակայվում է մաշկային ծալքերում. աճուկափոշտային, ավելի պակաս սրբանային, անոթային փոսերի, կանանց մոտ՝ կաթնագեղձերի տակ։ Նկարագրված են էրիթրազմայի տեղակայման դեպքեր ոտնաթաթերի միջմատային ծալքերում։ Հիվանդությունն արտահայտվում է մաշկի վրա շագանակագույն կամ վարդաշագանակագույն բծերի առաջացումով, որոնք խիստ սահմանազատված են, թեթև թեփոտվող, հատկապես եզրերում: Սուբյեկտիվ խանգարումները, որպես կանոն, բացակայում են, այղ պատճառով հիվանդությունը շատ անգամ մնում է աննկատ և հայտնաբերվում է պատահականորեն։ Քրտնոտությունը հանդիսանում է նախատրամադրող գործոն։
Հյուսվածաբանորեն նշվում են նույն փոփոխությունները, ինչ որ թեփատու որքինի ժամանակ։ .
Բուժումը։ Ախտահարված օջախների մաշկի քսում յոդի 2%-անոց սպիրտային լուծույթով, նիտրոֆունգինով, շփում քլորխինալդոլով, 5%-անոց էրիտրոմիցինի օծանելիքով։ Հետագայում, կրկնումներից խուսափելու համար, խորհուրդ է տրվում շփում 2%-անոց սալիցիլային սպիրտով և փոշեցանում (օրինակ, 5-10%-անոց բորային փոշով)։
Էլեկտրոնային նյութի սկզբնաղբյուրը ՝ Doctors.am
Նյութի էլէկտրոնային տարբերակի իրավունքը պատկանում է Doctors.am կայքին
